Tuintips september

Hoe brengen moestuinliefhebbers in september hun dagen door? Waarschijnlijk staan ze met één been in de keuken (tussen de weckpotten) en met het andere nog in de moestuin. In september is de tijd inderdaad rijp om een groot deel van de oogst uit de moestuin te verwerken om ingevroren te worden of op een andere manier te worden bewaard. Terwijl buiten de onkruidgroei onder controle moet worden gehouden en de groenten beschermd moeten worden om niet te worden kaalgevreten…

De groeiomstandigheden in deze maand zijn veranderlijk en kunnen al flink schommelen. Dit heeft zo zijn invloed op de groei en ontwikkeling van gewassen. Vochtig en koel weer is niet groeibevorderend maar wel gunstig voor plaagdieren zoals slakken. In een vochtige, natte septembermaand kunnen slakken nogal wat schade aanrichten.

De kolen groeien nu ‘als kool’. Bedek ze eventueel met insectengaas om schade door rupsen van de kooluil te voorkomen. Natuurlijke belagers van deze rupsen zijn kippen, vogels, mollen en egels. Oppervlakkig schoffelen kan ook helpen.  Ook opletten voor preimot en wortelvlieg.

NU NOG ZAAIEN / PLANTEN

Om te zaaien in volle grond geldt in deze periode als algemene regel: zaai best op een beschutte plaats en in niet te natte grond.

• Veldsla, raapsteel en winterpostelein.
• Radijsjes in de koude bak. (Maak de grond goed vochtig voor je zaait. Na opkomst de plantjes uitdunnen.)
• Kervel
• Winterspinazie kies een aangepast ras.
• Zaai niet op koude natte grond. Best in de koude bak zaaien. Zaai geen spinazie op een perceel waar aardappelen of peulvruchten hebben gestaan.
• Tot half september kan nog vroege ajuin worden gezaaid.
• Voor kruiden zoals Engelwortel en lavas duurt het kiemproces enkele maanden. Zaai ze nu in potjes.
• Bloemkool kan tot zowat half september in de koude bak of hobbykas worden geplant.
• Knoflook planten. Je kan teentjes van een bol knoflook halen en deze zowat 10 cm diep planten.
• In de eerste helft van september kunnen we voor de laatste keer aardbeien planten. Van de planten die in juli en augustus werden geplant, neem je de uitlopers weg.
• Indien nodig kan u rabarber planten of verplanten. Voorzie het plantgat van flink wat humus of voedselrijke grond.

OOGSTEN

Appelen en peren oogsten.

• pluk de vruchten op een tijdstip dat de vruchten nog niet volledig rijp zijn.
• voorzichtig oogsten. Voorkom schade door blutsen (vallen) of inscheuren van de steel.
• Leg ze op een koele, goed geventileerde plek. Voorkom tocht. Een ruimte (kelder) met een temperatuur van 5 à 6°C is ideaal.
• De vruchten niet te dicht bij elkaar leggen en rottende vruchten verwijderen want ze kunnen gezonde aansteken. Afgevallen vruchten verwerk je best. (Appelen voor appelmoes).
• Vlierbessen oogsten om er siroop of jam van te maken. Oogst de bessen enkel als ze allemaal donker zijn gekleurd. Hou de bessen in de gaten want ook vogels zijn er verlekkerd op.
• Pompoenen, rode bieten, kropsla, zomerprei, radijs, spinazie, ui, zomerwortelen, spitskool oogsten.
• Buitentomaten: Geef bij droog weer regelmatig water en verwijder de onderste bladeren om het rijpen te bevorderen. De overblijvende vruchten tegen het einde van de maand afplukken en binnen laten rijpen. Als de nachttemperatuur beneden 15° C daalt zullen ze waarschijnlijk niet meer rijpen.
• Druiven in een kas mogen nu iets minder water krijgen. In deze periode hebben drogere omstandigheden en een goede belichting een gunstige invloed op het suikergehalte. Opletten voor wespen die door de vruchten worden aangetrokken.
• Het zaad van kruiden zoals koriander oogsten en drogen.
• Hazelaar schudden. Voor hazelnoten geldt dat ze niet hoeven te worden geplukt. Rijpe vruchten vallen uit zichzelf van de boom/struik. Hazelnoten en ook walnoten rijpen niet meer na als ze onrijp worden geplukt.
• Bonen plukken. Bij stokbonen haal je na het oogsten het steunmateriaal weg en bewaar het op een droge plaats. Bonen drogen
• Witloof rooien kan nu ook. Haal de wortels uit de grond en laat ze samen met het loof zowat een week liggen. Daarna verwijder je het loof tot zowat 2cm van de wortels en dan kan het inkuilen beginnen.

ZAAIEN IN DE SERRE/KAS 

• SLA: zaaien of jonge planten uitplanten
• VELDSLA: zaaien kan tot eind januari
• SPINAZIE: herfstzaai van september tot +/- 25 oktober, winterzaai van 10 november tot 15 december
• RADIJS: het hele najaar kan er gezaaid worden
• RAAPSTELEN: van september tot december
• ANDIJVIE: eventueel plantgoed aankopen en planten tussen 15-30 sept.
• TUINKERS: van september tot november
• WINTERPOSTELEIN: vanaf september tot december.

EN VERDER

• Pitvruchten snoeien: wacht niet te lang hiermee en dek de wonden af met een wondafdekmiddel. Perzik na de oogst snoeien. De takken die vruchten hebben gedragen kan je wegsnoeien, perzik vormt namelijk vruchten op éénjarig hout.
• Afgedragen stengels van framboos tot tegen de grond wegsnoeien. Behoud maximaal 5 scheuten per plant.
• Vrijgekomen percelen in de moestuin bedekken met een laag organisch materiaal of inzaaien met een snelgroeiende groenbemester (vb mosterdzaad tot zowat half september of daarna winterroge). Op zware grond kun je de vrijkomende grond in winterbedden leggen, zodat de vorst de kluiten kan losmaken. Werk compost of stalmest onder bij het aanleggen van de winterbedden.
• Keukenkruiden scheuren en soorten zoals peterselie, bieslook oppotten om in de keuken te plaatsen. MEER INFO
• Prei aanaarden om lange witte stengels te bekomen. Het aanaarden helpt ook onkruid voorkomen.
• Als je fruitbomen wilt planten, kan je best nu reeds de bodem goed voorbereiden.
• In de moestuin, en zeker in de kruidentuin, kan je ook met bloembollen werken. Allium-soorten bijvoorbeeld zijn zeer decoratief.
• Hou geen zaden over van hybriderassen.
• Het blad en andere delen van aangetaste planten niet composteren.

Veel succes en tuinplezier, Henk