Tijdens de algemene ledenvergadering kwam de groencontainer ter sprake waarvan een aantal leden gebruik maakt om groenafval af te voeren. Iemand vroeg zich toen af waarom mensen groenafval afvoeren, terwijl dit op eigen tuin gecomposteerd en dus hergebruikt kan worden. Composteren past in onze ecologische doelstelling, is leuk om te doen en scheelt je het brengen en halen van de groencontainer.
Het composteren van tuinafval hoort inderdaad bij het ecologisch tuinieren. Wanneer ik tuinders vraag naar de rede van het gebruik van de groencontainer in plaats van composteren op eigen tuin hoor ik vaak dezelfde bezwaren die, volgens mij, ten onrechte in omloop zijn geraakt. Ten eerste is daar de angst voor het verspreiden van onkruidzaden in je tuin dmv compost. Ten tweede het verspreiden van ziekten door zieke planten op je composthoop en ten derde dat het veel werk is. Met dit stukje wil ik graag deze drie hardnekkige bezwaren ontzenuwen en een aantal tips geven voor het opzetten van een composthoop waar je geen last maar juist gemak en veel voldoening van hebt.
Om met de eerste van de de drie bezwaren te beginnen: onkruidzaden kunnen inderdaad verspreid worden met compost, simpelweg omdat zaden in een kleine composthoop niet gecomposteerd worden door te geringe warmteontwikkeling in de composthoop. Gelukkig heb je daar zelf veel invloed op door ervoor te zorgen dat je de zaden niet zelf op de composthoop gooit. Zorg dus dat je geen planten op je composthoop gooit die al zaden hebben ontwikkeld. Dit doe je door regelmatig onkruid te trekken voordat het bloeit. En mochten er toch per ongeluk onkruidzaden in je compost terecht zijn gekomen dan is er geen reden tot paniek. 1 keer schoffelen en het is weg. En schoffelen moet je toch voor de onkruiden die hoe dan ook op je tuin terecht komen, ook zonder gebruik van compost. Voor wat betreft de wortelonkruiden: deze laat je eerst verdrogen voor je ze toevoegt aan de composthoop. Als de wortels zijn afgestorven kunnen ze zeker niet meer aan de groei gaan maar composteren ze gewoon mee. Drogen doe je door ze wat te spreiden op een paadje, wat tegels o.i.d. al naar gelang de hoeveelheid. Laat de zon en wind het werk doen. Overigens, als je compost goed maakt, voldoende laat rijpen, zal je zelden de wortelonkruiden nog levend terugvinden. Die zijn dan echt wel afgebroken en omgezet. Overigens kun je gedroogde wortelonkruiden ook gebruiken om te mulchen (dus niet op de composthoop gooien).
Het bezwaar van het verspreiden van ziekten is al even simpel op te lossen. Los van het feit dat je bij een ecologische manier van tuinieren met teeltwisseling en een goed biologisch evenwicht weinig last van ziekten zult hebben kun je ervoor kiezen om een eventuele zieke plant (bijv phytophtora in aardappel of knolvoet in kool) van je tuin af te voeren en hem in je eigen groencontainer (thuis) te gooien.
Dan nog het derde bezwaar van het vele werk dat je aan je composthoop zou hebben; ook dit is zeker niet het geval. Behalve het in de gaten houden of de composthoop niet te vochtig of juist te droog is heb je gedurende het composteren niets anders te doen dan je composthoop gade te slaan. De wormen en micro-organismen doen namelijk al het werk voor jou. Pas als er voldoende compost is om over je tuin te verspreiden kom jij in actie en dat is (vind ik) een leuke klus die veel voldoening geeft.
Dan nu een aantal tips voor het opzetten van een composthoop en het verkrijgen van mooie compost. Uiteraard kun je op internet onnoemelijk veel informatie vinden over het maken van een composthoop maar hierbij dan toch even een aantal tips op een rijtje met als doel je te enthousiasmeren voor het maken van je eigen compost.
Je kunt kiezen voor een composthoop, een compostbak of compostvat (ook wel VAM-vat). Informatie over deze verschillende composteermethoden kun je bv vinden op https://janvroegop.nl/tuinieren/composteren/ en op tal van andere sites. (Googel en gij zult vinden)
In de kleinere tuin (tot 400 m²) ga je meestal aan de slag met een compostvat dus ik beperk mij nu even tot het bespreken van de tips voor het compostvat.
– Leg onderaan in je compostvat een laag van 15 cm luchtig bruin materiaal zoals stro en bladeren.
– Maak het groenafval van je tuin kleiner voordat je het in het vat gooit. Behalve het groenafval uit de tuin gooi ik zelf ook mijn keukenafval in het vat. Dit neem ik een of meerdere keren per week mee vanaf huis.
– Controleer regelmatig je compost of hij niet te nat is door bv te veel vers keukenafval. Hou altijd een voorraad droog, bruin materiaal achter de hand om te mengen met je keukenafval. Te droog zal minder snel voorkomen als je ook je keukenafval in het vat gooit maar mocht dit het geval zijn, begiet dan simpelweg met wat water en kijk of het materiaal dat je erin gegooid hebt niet te grof is.
– Breng geen grote hoeveelheden van hetzelfde groenafval op de composthoop maar varieer en meng verschillende soorten afval (droog, nat, groente, fruit, takjes, herfstbladeren etc).
– Je kunt voor een goede start van het composteringsproces een compostversneller kopen of als je al eerder compost hebt gemaakt een paar handjes van je zelfgemaakte compost achterhouden en aan de nieuwe composthoop toevoegen.
– Het verdient aanbeveling om 1 a 2 keer per week met een zgn beluchtingsstok schouwen te trekken door het materiaal om de luchtcirculatie te verbeteren. Steek de stok zo diep mogelijk recht naar beneden in de compost, draai hem een kwartslag en trek hem er weer uit. Herhaal dit op verschillende plaatsen. Je brengt hiermee ook wat compostorganismen uit de diepere lagen naar de bovenste verse lagen. Een beluchtingsstok kun je kopen maar ook vrij eenvoudig zelf maken.
– Zodra je compostvat goed op dreef is, kan je eindeloos bijvullen. Onderaan kan je van tijd tot tijd rijpe compost oogsten. Het compostvat heeft hiervoor onderin een schuif. Ikzelf vind het makkelijker om het hele vat eraf te halen en dan de laag die nog niet gecomposteerd is eraf te scheppen. De compost zeef ik voor gebruik op de tuin (de zeef heb ik zelf gemaakt en kun je bij mij lenen) , het grovere materiaal dat achterblijft in de zeef breng ik weer in het compostvat of verspreid ik als mulch op de bedden.
Ik wens iedereen die nog niet eerder het composteeravontuur aan durfde te gaan, veel plezier met composteren van je eigen gft-afval.
Groene groet, Irma
Recente reacties